Yaşadığınız problemler karşısında bunalmanızın en önemli nedenlerden birisi de aynı anda birçok şeyi birden zihinde tutarak uzun sure düşünme eğiliminde olmaktır. Bu yüzden de aslında problemlerinizi yüzeysel bir düzeyde analiz edersiniz. Zihninizde dönen bozuk bir plak varmış gibi hissedersiniz.
Aklınıza aynı anda birçok şey geliyordur. Ancak aslında hep benzer şeyleri düşünüyorsunuzdur. Kendinizi de bu şekilde düşünmekten alıkoyamadığınızı farkediyorsunuzdur. Bunun için size çok faydalı bir tekniği anlatacağım:
KUTU YÖNTEMİ
Problemleriniz üzerinde düşünmeniz, analiz etmeniz, farkına varmadığınız şeyleri
farketmeye çalışmanız bu problemlerinizi çözmeniz konusunda çok önemlidir.
İsteseniz de bunları bastıramazsınız çünkü beyniniz üzerinde düşünülmesinin
önemli olduğunu size hatırlatmaya çalışacaktır. Başarılı bir şekilde bastırsanız bile
gece uyumaya çalışırken ya da rüyalarınızda kendisini gösterecektir.
Problemleriniz üzerinde düşünmek gereklidir. Ancak uygun olmayan zamanlarda bile
bunu sık bir şekilde yapmanız verimsiz sonuçlar almanıza ve kendinizi tüketmenize neden olur.
Zihninizdeki karmaşa hissinizi biraz da olsa dindirebilmek konusunda kutu yöntemini
kullanabilirsiniz. Bu yöntem o anda üzerinde durmak istemediğiniz konuları bir
süreliğine kenarda tutup beyninize yardımcı olma üzerine kuruludur. Zihninizi bir nevi disipline etme yöntemi olarak düşünebilirsiniz. EMDR çalışmalarında da kullanabildiğimiz bir yöntemdir.
KUTU YÖNTEMİ:
1. Öncelikle zihninizde bir kutu canlandırın. Boyutunu, rengini, şeklini ve
hangi malzemeden yapılmış olduğunu görün. Kapatılabilir bir kutu olduğunu
hayal edin. Zihinde canlandırma sağ beyni aktive ederek zihninizin bu yönteme uyum sağlayabilmesi açısından önemlidir.
2. Daha sonra bu kutuyu istediğiniz bir şekilde ulaşabileceğiniz bir yerde
muhafaza ettiğinizi düşünün (Dilerseniz bu çalışmayı gerçek bir kutu kullanarak ya da
zihinde canlandırılan kutu yerine başka bir eşya ya da yer (mağara, yer altı
sığınağı vb.) kullanarak da yapabilirsiniz).
3. Kutuyu (ya da benzer işlev görecek başka bir şeyi) belirledikten sonra kutu
yöntemini istediğiniz an kullanabilirsiniz. İhtiyaç duyduğunuzda kendinize şu
sözleri söyleyin ve kutuyu zihninizde canlandırın:
‘Bu konunun daha sonra üzerinde durmak üzere, şimdilik kutuya girmesine
izin veriyorum’
4. Ardından o an ne ile ilgilenmeniz gerekiyorsa dikkatinizi ona verin. Aklınıza
gelen şeyi unutmaktan endişe ederseniz bir not defterine hatırlatıcı not
yazabilirsiniz.
5. Kutuya gönderdiğiniz konuların daha sonra üzerinde düşünmeniz gerekecektir. Bunu yapmazsanız bu yöntem işe yaramayacaktır çünkü daha sonra üzerinde durmuyorsanız kutuyu kullanma konusunda beyniniz direnç gösterecektir.
Bunun için gün içerisinde 1-2 defa ortalama 30dk. lık düşünme zamanları yaratmanız gerekiyor. Düşünme zamanında rahatsız edilmeyeceğiniz, kendinizle başbaşa kalacağınız bir ortam yaratıp daha önce kutuya gönderdiğiniz konuları geri çağırıp üzerinde düşünebilirsiniz.
Süre dolduktan sonra tekrar kutuyu kullanabilirsiniz. Dilerseniz o gün düşünme zamanını
kullanmayabilirsiniz ancak mevcut konuların bir kenarda durmalarının zorlaştığını farkediyorsanız bu durum üzerinde düşünülmesi gerektiğinin bir işaretidir.
Kutu yöntemini kullanırken aşağıdaki noktalara dikkat edin:
1. Kutu yöntemini başlangıçta stres düzeyinizin düşük olduğu zamanlarda uygulayın.
2. Çok üzücü bir olay olana kadar beklemeyin. Yöntemin alışkanlık haline
gelmesi için düzenli bir şekilde yapmanız gerekir.
3. Eğer bir kenara koymaya ihtiyacınız varsa, o konunun ne olduğunu çözmeye
çalışmak için uğraşmayın. Aksi takdirde o konu üzerinde düşüncelere
dalarsınız ve başka çağrışımlar olur.
4. Kendi kendinize işleyebileceğiniz şeylere odaklanmak için her gün belirli bir
saatte düşünme zamanı yaratın.
5. Nedeni belli olmayan rahatsız edici duygular yaşıyorsanız ve üzgün olmanızın
nedenini bilmiyorsanız kutu yöntemini kullanmayın. Psikoterapi desteği almayı düşünebilirsiniz.
Uzm. Psk. Cem Gümüş