Cinsel taciz-istismar konusunu birilerine açmak ya da hukuki destek almak konusunda tereddütün olabilir.
İspatı kolay değil, ortalık çok karışır, yakınlarım zarar görür düşüncelerin olabilir.
Bu yazıyı durumun ciddiyetini anlamanı sağlamak ve destek kaynaklarını düşündürmek için hazırladım.
Ben yetişkinlerle çalışan bir uzmanım ve çalıştığım kişiler arasında çocukluk döneminde bu tür olayları yaşamış kişiler olabiliyor.
Geride kalan bu olayların psikolojik etkilerini travma terapisiyle işleyip bu yaraları sarmaya çalışıyoruz.
Bu konuyla ilgili bilgilendirici birkaç yazıyı blogumda paylaşmıştım.
Bunun yanında yakın zamanda bu tür bir olayı yaşayan kişilerin, özellikle de ergenlik döneminde olan ve reşit yaşta olmayan kişilerin nasıl bir yol izleyebileceklerini merak ettiklerini düşünerek buna yönelik bir yazı hazırlamak istedim.
Özellikle de bu tür yakınları olan kişilerin nasıl destek olabileceklerini anlamak açısından da bu yazımı okuyabilirler.
Cinsellik tabu bir konu olduğu için bu konuyla ilgili şeyler kafa karıştırıcı ve paralize edici olabiliyor.
Özellikle ergenlik döneminde olup bu tür bir olay yaşayan ve şu anda bu yazıyı okuyan kişilere durumun ciddiyetini anlatıp ne gibi destek kaynakları olduğu hakkında bilgi vermek istiyorum.
Belki kendin yakın zamanda böyle bir olay yaşadın belki de bir yakınına bu konuda destek olmak istiyorsun.
Her iki durumda da paylaşacaklarım faydalı olabilir.
Bu arada çok önemli bir uyarıda bulunmak istiyorum.
Anlatacaklarımın kısıtlı düzeyde bilgiden ibaret olduğunu bilmelisin.
Anlatacaklarımı iyi şekilde okuyup gerekenleri yapma konusunda adım atmadıkça sorunun devam edecektir.
Sadece bu yazıyı okuyup büyük kararlar alma. Her durum kendine göre değerlendirilmelidir.
Ben bu yazıda sadece konuyla ilgili genel prensiplerden bahsettim. Bunu bilerek okumanı isterim.
Burada en önemli temel noktaları anlattım. Bunlar bir şeyler yapmaya başlamak için yeterli olacaktır.
Bu tür konular kişiye özel bir değerlendirmeye ve yol haritasına ihtiyaç duyulacak hassas konulardır.
Eğer kafan çok karışmış ve sıkışmış hissediyorsan bir uzmana başvurmalısın.
Böylece sana özel, kişiselleştirilmiş bir yol haritası çizebilirsiniz.
Buradan sana yüzeysel bir yönlendirme yapmak hatalı olur, böyle bir şey benim de içime sinmez.
Bu yazıyı genel bilgilendirme ve destek kaynaklarına yönelik farkındalık için hazırladım.
Anlattıklarım bir uzmandan alacağın kişiselleştirilmiş yakın desteğin yerine asla geçemez.
Umarım buraya kadar dikkatle okuyup ne demek istediğimi anlamışsındır.
Dikkatini veremediysen tekrar okuyup ondan sonra diğer bölüme geçersin.
Bu uzun ama çok önemli girişten sonra konumuza geçelim.
Yakın zamanda cinsel tacize-istismara uğradıysan muhtemelen bu travma sende çok yoğun ve karmaşık duyguları tetiklemiş olabilir.
O yüzden de yalnız başına çözmeye çalışmamalısın.
Eğer tamamen kendi başına başa çıkmaya çalışırsan duyguların ön planda olacağı için sağlıklı şekilde analiz edemez, hatalı kararlar alabilirsin.
İlla ki bir şeyleri kaçırıp zaman kaybedebilirsin ve bu durum yıllarca peşini bırakmayacak başka sorunları da beraberinde getirebilir.
Bu tür olayları yalnız başına atlatmaya çalışan ve yetişkinlik yaşamında yıllar önceki travmalarının halen etkisinde olan çok kişiyle çalıştım.
O yüzden mutlaka destek almalısın.
Ne kadar erken olursa o kadar iyi.
Destek derken sadece bir uzmandan bahsetmiyorum.
Peki neyi kastediyorum?
Sahip olduğun birçok kaynak var. Bilgi kaynakları, yakınların, birincil yakının olmayan ama yardımcı olabilecek kişiler, psikolojik destek uzmanları, destek hatları, devlet kurumlarındaki özel birimler, avukat gibi destek alabileceğin kaynaklar var.
Şimdi bunlara tek tek bakalım.
1. Bilgi Kaynakları
Şu anda olduğu gibi interneti açıp mevcut durumunla ilgili bilgi almaya çalışmak en kolay destek yoludur.
Mahremiyetini koruyarak bazı çözüm arayışlarına girebilirsin ancak bilgi kaynakları sana sadece bilgi vermekten ibarettir.
Senin yaşadığın olay bilgi almanın ötesinde de başka tür destekler almayı gerektiriyor.
Duygusal destek, anlaşılmak, korunmak, kişisel durumuna uygun yol haritasının çizilmesi, mevcut duruma göre hukuki hakların kullanılması gibi desteklere de ihtiyacın var.
Evet, bilgi almak da önemli ama hiç yeterli değil.
O yüzden bu aşamada çok zaman kaybetmeyip diğer destek kaynaklarından da destek talep etmelisin.
2. Güvenilir Yakınların
Diğer destek kaynaklarından en önemlisi güvenilir yakınlarındır.
Yaşadıklarını herkesin bilmesi gerekmiyor.
Güvenilir, saygı duyduğun, aklı başında bir yetişkine mevcut durumunu anlatıp ondan yardım istemelisin.
Her ne kadar çekinsen, utansan, kaygılansan bile bu tür birisine durumunu anlatmalısın.
Dediğim gibi bu olayın dallanıp budaklanması ve herkesin bilmesi gerekmiyor ancak güvenilir birisinin bilmesi ilk etapta yeterlidir.
Böylece diğer destek kaynaklarından yararlanman konusunda sana eşlik edebilir, yol gösterebilir, kendisi senin adına araştırabilir.
Bu kişi annen-baban gibi birinci dereceden yakının olmayabilir.
Teyze, amca veya daha az görüştüğün ama güvendiğin daha uzak yakınların da olabilir.
Eğer bu tür birisi yoksa ailenden kimseye güvenemediğini ve çok yalnız-desteksiz hissettiğin bir durumdaysan okuldan bir öğretmenin de olabilir.
Buradaki önemli nokta; bu kişinin seni önemseyen, saygı duyduğun bir yetişkin olması ve birazdan anlatacağım diğer kaynakları kullanman konusunda da sana destek olabilecek, bu kaynakları kullanırken yanında olacak birisi olmasıdır.
Bu kişinin pasif bir şekilde sadece seni dinlememesi, sana duygularını bastırmanı teşvik edip bir şeylerin üstünü örtme eğiliminde olmaması, birazdan anlatacağım kaynakları kullanma konusunda senin yanında olması, senin iyiliğini düşündüğünü hissettirmesi gerekir.
3. Psikolojik Destek
Psikolog ve psikiyatristler, bu tür travmaların etkilerinin psikolojik olarak işlenip çözümlenmesi konusunda önemli bir destek sağlayabilirler.
Bu tür bir desteği alman bu travmayı daha hızlı şekilde çözümlemeni sağlayacaktır.
Ergenlik dönemindeki kişilerin bir yetişkin gözetiminde bu tür bir destek alması gerektiği için az önce söylediğim gibi yakınlarının desteğine öncelikle başvurman gerekiyor.
Bu tür bir desteği sadece özel bir kurumda ücretli çalışan bir uzmandan almak zorunda değilsin.
Devlet hastanelerinden ya da belediyelerin psikolojik danışmanlık birimlerinden ücretsiz destek alabilme imkanın var.
183 hattını arayarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki destek merkezlerinden yardım alma imkanları hakkında danışabilirsin.
Özel bir kurumdan destek alsan bile sadece 1-2 seanslık bir danışmanlık alarak da nasıl bir adım atman gerektiğini kararlaştırma konusunda bir yol haritası çizilebilir.
Bu arada gizlilik konusunda bir bilgi paylaşayım.
Kendine ya da başkasına zarar gelme riski olan konular kanunlar gereği uzmanlar tarafından duruma göre yakınlarınla ya da yetkili merciilerle paylaşılmak zorundadır.
Bu yüzden de belki de bir uzmana danışma konusunda tereddütün olabilir ama yalnız başına her şeyi bastırmaya çalıştığında hem kendine hem de başkalarına zarar gelme durumu oluşabiliyor.
O yüzden durumun ciddiyetinin bilincinde olmalısın.
Bu tür bir olayı sana yaşatan kişi olayın üstünü örtmeye çalışıp çok pişman olduğunu söylüyorsa bunu bu şekilde kapatıp olayı bastırmamak gerekiyor çünkü bu kişinin bir başkasına da benzer şekilde davranma riski bulunmaktadır.
O yüzden aynı zamanda başkalarına zarar gelmemesi için de bir sorumluluğun var.
Dediğim gibi bu sorumluluğu kendi başına üstlenmek, kararsızlıklarla kendini bunaltmak zorunda değilsin.
Güvenilir yakının ve/veya psikolojik destek aldığın uzman tarafından destek aldığında bu konuda da destekleneceksin.
4. Hukuki Destek
Özellikle aktif devam eden, korunmasız hissettiğin, kendinin ya da başkalarının zarar görme riski olan durumlarda acilen en yakın karakola giderek adli destek almak gerekir.
Az önce bahsettiğim başkalarına zarar gelmemesi açısından da bu önemli bir konudur.
Tabii ki bu adımı atmak çok korkutucu gelebilir.
Özellikle de şu anda kendine ya da başkasına aktif bir tehdit olmadığını düşündüğünde, adalet için bunu yapmak konusunda çekincelerin olabilir.
O kişi çok pişman olduğunu söylüyorsa ya da adli sürece girmek aileyi çok karıştıracak gibi korkuların varsa belki de bu tür bir başvuruyu yapmaktan korkuyor olabilirsin.
İşte bu konuyu analiz etmek açısından da güvenilir birisinden dış destek almak çok önemlidir.
Kendi özel durumuna göre bir değerlendirme yapıp nasıl ve ne şekilde hareket edilmesi gerektiğini anlamak gereklidir.
Buradaki kırmızı çizgi kendine ya da bir başkasına zarar gelmesi riskidir.
En ufak bir risk durumunda tereddütsüz şekilde polise başvurmak gerekir.
Karmaşık görünen özel durumlarda haklarını savunmak ya da zor duruma düşmek konusunda tereddütlerin varsa belki öncelikle bir avukata danışmak faydalı olabilir.
Böylece kendini zor durumda bırakmadan hukuki olarak haklarını koruyabilir ve gerekenin yapılmasını sağlayabilirsin.
Açıkçası bu ağır konuda yazı hazırlamakta tereddüt yaşadım.
Kompleks bir konu olduğu için yüzeysel bir değerlendirme yapıp yanlış yönlendirme olasılığından endişelendim.
Bunun yanında bilgi kaynağı olarak konuyla ilgili eksiklikler olduğunu da gördüğüm için bazı noktaları paylaşmamın faydalı olabileceğini düşündüm.
Umarım faydalı olmuştur.
Uyarımı tekrar yapmak istiyorum. Lütfen yorumlar ve mesajlar üzerinden bugün anlattığım konularla ilgili kişisel sorular sorma. Bu tür sorular geldiğinde cevapsız bırakmak durumunda kalıyorum çünkü yüzeysel cevap verip yanlış yönlendirme riski almak istemiyorum.
Bu yazıda mümkün olduğunca temel çerçeveyi anlatmaya çalıştım.
Anlattığım kademeli destek kaynaklarını kullanırsan yaşadığın travma sonrası kendini koruyabilir ve yaralarını sarabilirsin.
Cinsel istismarla ilgili diğer yazılarımı da okumanı öneririm.
Kendine iyi bak ama gerçekten iyi bak.
Uzm. Psk. Cem Gümüş
