Kendini Başkalarıyla Karşılaştırmanın Çözümü Nedir?

Kendini Başkalarıyla Karşılaştırmanın Çözümü Nedir?

Kendini başkalarıyla karşılaştırmak mümkün değil, bu insan olmanın doğal bir özelliği.

Evet, kendini başkalarıyla kesinlikle karşılaştıracaksın.

Bu, internet ve sosyal medyanın etkisiyle birlikte çok daha kolay bir hale geldi.

Peki, sağlıklı bir şekilde, huzurla, kendine olan saygını kaybetmeden nasıl karşılaştırabilirsin?

Eş, arkadaş, her türlü rolde kendimi her zaman diğerleriyle karşılaştırmışımdır.

Kendini diğer insanlarla karşılaştıran yüzlerce kişiyle terapist olarak çalıştım ve tüm bu deneyimlerime dayanarak düşüncelerimi seninle paylaşmak istiyorum.

Üç farklı olasılık üzerinden kendini karşılaştırma konusunda nasıl daha net adımlar atabilirsin, bu konu nasıl senin daha içine sinebilir ve huzur duyabilirsin, bu konuda bazı şeyler paylaşacağım.

Karşılaştırmanın Faydaları

Kendini başkalarıyla karşılaştırmak öyle kötü bir şey olmak zorunda değil.

Hatta şunu söyleyebilirim ki benim başarımın, kendimi iyi hissetmemin, mutluluğumun sırrı da buna dayanıyor.

Çünkü kendini başkalarıyla karşılaştırdığında bir nevi model alırsın, sana belli fikirler verir, ilham kaynağı olur, diğer insanlar güçlenirsin ve sosyal olarak kabul gören modelin neler olduğunu anlamış olursun.

Sonuç olarak bizler sosyal canlıları ve bu pratikler neler önemlidir, bununla alakalı bazı fikirler edinmede karşılaştırma faydalıdır.

Mesela bir anne bir diğerine baktığında ya çocuğuyla sanki daha güzel ilgileniyor, onu daha iyi yetiştiriyor, daha iyi disipline ediyor şeklinde bazı şeyleri görebilir ve kendini karşılaştırabilir.

Şimdi bu temelde kötü bir şey olmak zorunda değil.

Çünkü ona bakarak belki örnek alabilir, kendinde bir şeyleri fark edebilir.

Dolayısıyla bu karşılaştırma içten gelen bir özellik.

Ama bu kendini diğerleriyle karşılaştırma yargılayıcı, kendini kötü hissettiriyor o noktada bu ters tepen bir şeye neden olur ve iç dünyanda huzursuzluk hissedersin ve içten içe değersiz hissetmeye başlayabilirsin.

Karşılaştırmanın Olumsuz Etkileri

Diyelim ki ünlü birisisin ve senden daha karlı işler yapan, daha popüler olan başka ünlü kişiler olduğunu fark ediyorsun.

Bu kişiler kariyerlerinde senden daha öndeler, daha kaliteli işler yapıyorlar, sosyal medya hesaplarında senden çok daha fazla takipçileri ve beğeni sayıları var.

Şimdi onlarla kendini karşılaştırdığında içten içe bir tatminsizlik yaşayabilirsin, yetersizlik hissedebilirsin.

İçten içe şükretmenin, aslında var olandan da tatmin olabilmen gerektiğini düşünüyor olabilirsin ama belki de kendini yargılamaktan alıkoyamıyorsun.

Bu noktada bu hislerin kökenlerini anlamak tabii ki önemli.

Birçok sorunun temelinde tabii ki çocukluk deneyimleri yatıyor, hayatı oradan öğrendik, belli kalıpları içselleştirdik.

Özellikle yargılanıyorsan, komşu çocuklarla, diğer çocuklarla kıyaslandıysan o noktada olduğun halinle kendini kabullenmemeyi aslında öğrenmiş oluyorsun.

Koşullu bir sevgi var gibi geliyor sana.

İşte diğerleri daha başarılı, belki sporda daha atletik, sosyal becerileri daha iyi, ben daha içe dönüğüm, yetersizim gibi noktalarla bir rekabet halindeyse diğerleriyle ve bu rekabet içinde ebeveynleri hep senin yetersizliklerine odaklandıysa ve daha iyisi olmalısın, daha yeterli olmalısın, onun önüne geçmelisin gibi bir koşturma halinde seni ittirdiyse bu noktada kendini karşılaştırma nahoş bir tat bırakır sende ve o yargılanma malzemelerine çok daha hızlı bir şekilde ulaşabiliyoruz.

Mesela bir çift düşünelim, diğerlerine bakıp işte sosyal medya hesaplarına onlar daha iyi tatillere gidebiliyorlar, daha lüks bir yaşam yaşayabiliyorlar, biz böyle değiliz ya da işte birbirlerine bakışları, duruşları çok harika görünüyor, mükemmel bir çift olmalılar ama bizim belli sorunlarımız var diye düşünüp kendilerini karşılaştırabilir.

Ama açıkçası gördüğün şeylerle doğrudan kendini kıyaslayıp kendini yetersiz hissetmek çok da anlamlı olmayabilir.

Çünkü o karşılaştırdığında değersizim, o daha değerli, daha yeterli gibi çıkarımlarda bulunmak açıkçası çok da doğru değil.

Karşımdaki kişiler örnek veriyorum belki daha sosyal olabilir, daha konuşkan olabilir.

Şimdi onlarla doğrudan kendini kıyaslayıp yetersiz birisi olarak görmen pek doğru olmayacaktır.

Çünkü belki de senin başka özelliklerin de onlardan daha iyi ama o karşılaştırma anında karşındaki kişiyi olduğu haliyle yeterince görmüyorsun.

O yüzden büyük resmi görmek ve kendi güçlü taraflarının neler olduğunu anlamak da önemlidir bu karşılaştırma süreçlerinde.

Kendini sağlam bir şekilde hissedebilirsin.

Kendinle Karşılaştırma

Bu konuya nasıl yaklaşabilirsin?

Hissetmeye de izin vermen gereken asıl kişi kim?

Açıkçası ben kendimizin eski versiyonu, kendimizin geçmiş versiyonuyla kendimizi kıyaslamamızın çok daha sağlıklı olduğunu düşünüyorum ve bu konuda rahatsızlık hissetmeye izin verebilirsin.

Şimdi bunu üç olasılık üzerinden anlatmam daha iyi olacak.

Diyelim ki kilo verip fit birisi olma konusunda bir hedefin var ve bu konuda kendini kendinle kıyaslayacak üç tane olasılık var karşında.

Kendini kendinle karşılaştırdığında odak noktan kendi eski versiyonunda daha iyisindir.

Eğer bu kilo verme süreçlerinde ve fit olma konusunda attığın adımlar sonuç verdiyse güzel, eski versiyonundan daha iyiysen harika, aynen devam.

İkinci versiyon aynı ama mutlusun.

Aşağı yukarı benzer kilodasın ama ama kabulleniyor musun bunu?

Var olduğun halinle mutlusun, iyi hissediyorsun.

O zaman bir sorun yok, aynen yine devam edebilirsin.

Ama üçüncü olasılık aynısın veya daha kötüsün ve mutsuzsun.

Şimdi bu durumda içten içe bir huzursuzluk hissediyorsun, hedeflediğin, inandığın, hissettiğin doğru olduğunu fark ettiğin noktada ilerlemediğini görüyorsun.

Bu noktada bunu analiz etmelisin, neler neden böyleyim, bunu anlamalısın ve bunu eşlik eden rahatsızlık hislerini de bastırmamalısın, bu rahatsızlığı hissetmelisin.

Çünkü bu rahatsızlık iyi bir şey, seni geliştirip büyütmenin, daha fazla ortaya çıkarmanın, parlatmanın, kıyaslamaktan kendi sahip olduğun güçlü taraflarını daha da güçlendirmek, parlatmak ya da farkında olmadığın yeterince parlatmadığı noktaları ön plana getirmek burada esas önemli konudur.

Eğer geliştiremeyen ve kabullenmenin, yani sonuç olarak iç dünyanda bu konuda kendinle bir nevi helalleşeceksin.

Gerçekten insan çok iyi olabilir, standardını çok yüksek tutabilir ama bu her konuda olamaz.

Bir konuda eğer çok iyi olmayı istiyorsan bu konuda gerçekten büyük fedakarlıklar yaparsın ama bu fedakarlıklar hayatının başka alanlarından da götürecektir.

Bunun bilincinde olarak hareket ediyorsan tamam ama o karşılaştırmalarda özellikle kendine karşı adil olman, olanı, var olanı kabullenebilirim, onurlandırmanızı, belki hem becerilerin yetersiz oluyor, sınırlarını zorluyorsun ve daha fazlası için zamanın yok, imkanın yok, o gücün yok, o noktada kabullenmek daha doğrusudur.

Diyelim ki iş arkadaşın senden daha hızlı bir şekilde kariyerinde yükseliyor, terfiler alıyor, kendini karşılaştırdığında daha yetersiz gibi görebilirsin. İşte onun çıkardığı performans, gösterdiği performanslar, yaptığı projelerde başarılı olması ancak belki de gerçekten belli konularda senden daha fazla ödünler, fedakarlıklar gösteriyordu.

Ama sen de son bir sene içinde kendini kıyasladığımızda ilerlemeni görüyorsun, sen bu değilsin.

Öyleyse kendini kendinle kıyaslayıp eğer öncekine göre daha iyi bir yerde kendini görüyorsan gururlanmak ya da daha iyi yapıyorsa buna içerlemek yerine açıkçası ondan neler öğrenebilirim odaklanmak çok daha iyi bir yol olacaktır.

İlişkilerde Karşılaştırma

Buna özellikle ilişkilerde dikkat etmek çok önemli.

Mesela belki de işte arkadaşlarımın hepsi evleniyor ben hala yalnızım, birini bulamadım diye yakınıyor olabilirsin ya da hayatında birisi var ama başkalarıyla kıyaslayıp ya onun partneri daha romantik, daha iyi bir ilişkileri var, benim ilişkimde bu tür bir mükemmellik yok, iyi değiliz, yeterince sanki şeklinde yakınıyor olabilirsin.

Bu gibi durumlarda ilişkinde gerçekten gelişim alanları neler olabilir ve sen bu konularda neler yapabilirsin düşünmen aslında önemlidir ve aynı şekilde özellikle yalnızlık yaşıyorsan, hayatında birisi yoksa önce kendinle olan ilişkinde kendi yalnız kalma kapasiteni geliştirmek ve kendi kişisel gelişimini önemsemek iyi bir yol olabilir.

Çünkü kendini geliştirdiğinde buna göre uygun birisini de hayatına çekme olasılığın artacaktır.

Yakınmak yerine, diğerlerine bir nevi nazar değdirmek yerine, kıyaslayıp işte o daha iyi, haset içine girmek yerine bu tür bir strateji ile ilerlemek daha önce bahsettiğim o üç olasılık üzerinden kendini analiz edip buna uygun hareket etmek çok daha iyi bir yol olacaktır.

Böyle hareket ettiğinde birileri senden daha iyi olduğunda onlara haset hissetmek yerine aslında teşekkür edersin.

Çünkü sana bir ışık tutuyorlardı, belki düşünmediğin, fark etmediğin şeyleri sana fark ettiriyordu, bir şeyin nasıl yapılabileceği ile alakalı belki belli fikirler veriyordur.

O yüzden de bu ışığı alıp kendi yolunda devam etmen.

Unutma ki her yıldız aslında kendi etrafını aydınlatır.