Önce kendinin nelerden oluştuğunu düşün.
Düşüncelerin, duyguların, bedenin, hataların-zayıflıkların, güçlü özelliklerin, travmaların, ihtiyaçların, kişisel sorunlarının toplamı benliğini oluşturuyor diyebiliriz.
Dolayısıyla kendini sevmek tüm bunlara şefkat göstererek olur.
Yazının kalan kısmında bunu nasıl yapabileceğinle ilgili bazı fikirler vermek istiyorum.
Çocukken anne-babandan, bakım veren kişilerden ihtiyaç duyduğun ilgi ve şefkati almadığında bir sevgi açlığı oluşabilir.
Bu durumda kendine şefkatsiz davrandığın ve sevgiyi dışarıdan birisinin vermesini beklediğin bir durum içine girebilirsin.
Özellikle de anne-babandan alamadığın sevgiyi eşinden-partnerinden beklemenin neden yanlış olduğunu önceki yazımda anlatmıştım.
Kendini sevmeyi öğrenmek kolay bir şey değil; bu konuda saatlerce yazabilirim çünkü birçok şeyin temelinde bu var.
Kendine şefkatli yaklaşmayı öğrenmeye başlayabileceğin birçok nokta var.
Aşağıda paylaştığım yolları uygulamanı kolaylaştırmak için eğer yapabilirsen içindeki çocuğu düşünmen faydalı olabilir.
Çocuk tarafını düşünerek hareket etmek şefkatli olmayı biraz daha kolaylaştırabiliyor.
1. İç Sesine Şefkat:
Kendini sevmeye başlamaya, düşüncelerine ve iç sesine şefkat göstermeyi seçme alışkanlığını edinerek başlayabilirsin.
İçten içe hep negatif bir iç sesin varsa, kendini sürekli eleştiriyorsan, suçluyorsan, hataların ve zayıflıklarından utanç duyuyorsan bu dediğime özellikle kulak ver.
Eğer değiştirebileceğin, geliştirebileceğin şeyler varsa bu konuda çaba gösterirsin ve karşılığını alırsın.
Olmuyorsa da olmuyordur, bu şekilde kabul edersin.
Çocuğun olsa ve onun kendini senin gibi acımasız eleştirdiğini görsen seyirci kalır mıydın?
Benzer şekilde kendinin çocuk halini düşünüp iç sesine şefkatli bir tonla yaklaşmayı düşünebilirsin.
2. Duygularına Şefkat:
Kendini sevmek aynı zamanda duygularını da sevmektir.
Olumlu-olumsuz tüm duygularına eşit mesafede şefkat duyabilmelisin.
Kaygı, üzüntü, öfke, suçluluk gibi duyguları da sevebilmelisin çünkü bu duygular sana bir şey söylemeye, senin bazı ihtiyaçlarını karşılaman için uyarmaya çalışıyor.
O yüzden bu duyguları bastırıp içine atmak kendini ihmal etmek anlamına geliyor.
Bu duyguları hissettiğinde içindeki çocuğun bu duyguları yaşadığını canlandırabilirsin.
Dolayısıyla bu duyguları görmezden gelmek içindeki çocuğu görmezden gelmek anlamına gelecek gibi düşün.
3. Bedenine Şefkat:
Kendini sevmek istiyorsan bedenine de şefkatli yaklaşmalısın.
Yani onun ihtiyaçlarını sağlıklı şekilde karşılamalısın.
Beslenmene-uykuna özen göstermeli, yeterli düzeyde hareket etmeli, sağlık sorunlarına karşı düzenli check-up yaptırarak kontrol ettirmelisin.
Bunlar klişe ama çok önemli noktalardır.
Eğer anne-babaysan beni daha iyi anlarsın.
Çocuğunun sağlıksız beslenmesine, uykusunu yeterince almamasına, sağlık sorunları olmasına seyirci kalabilir misin?
Bir baba olarak cevabının hayır olacağını tahmin ediyorum.
İşte o yüzden kendini sevmek istiyorsan içindeki çocuğun da yaşadığı bu bedene şefkatli yaklaşmalısın.
4. Güçlü Özelliklerine Şefkat:
Kendini sevmekte zorlanan kişilerin birçoğunda aslında çok sayıda güçlü özellikler olmasına rağmen kişiler bu özelliklerin yeterince farkında olmuyor.
Belki sen de bu gruptasın.
Sabırlı, uyumlu, azimli, çalışkan, dürüst, merhametli, nazik, düzenli, fedakar gibi birçok güçlü özelliğin olabilir ama bunların değerini bilmiyor olabilirsin.
Sahip olduğun güçlü özelliklere sahip olmayıp bunun için psikolojik destek alma ihtiyacı olan kişiler olduğunu duymak sana şaşırtıcı gelebilir.
O yüzden güçlü özelliklerini fark etmeye çalış.
Dışarıdan övgü geldiğinde geçiştirme, teşekkür et.
Çocuk tarafının zaman içinde aslında ne kadar önemli beceriler edindiğini idrak edip kendini takdir et.
Bu öğrendiğin şeyleri bırakmak zorunda değilsin.
Üzerine eklemen gereken şeyler olabilir.
5. Zayıf Özelliklerine Şefkat:
Bazen güçlü özellikler zayıf özellik gibi algılanabiliyor.
Mesela fedakar olmak aslında kendi ihtiyaçlarını sabırla kenara koyabilmekle ilgilidir.
Burada sabır, güçlü özellik olabilir ama kendi ihtiyaçlarının arkasında durmamak zayıf bir özellik olabilir.
Bu durumda sabırlı olmak zaten cepte olduğu için o zaman zayıf olan özelliğini geliştirmeye odaklanabilirsin.
Ama buna odaklanırken de kendini hırpalamamalısın.
Çocuklar zayıf oldukları bir konuyu en iyi hangi şartlarda öğrenirler bir düşün.
İşte o şartları kendine yaratman gerekir.
Geliştirmeye çalıştığın bir şeyde zorlandığında iç sesine, duygularına şefkat göstermeye devam etmen, güçlü yanlarını, başarılarını takdir etmen gerekir.
6. Yaralarına Şefkat:
Kendini sevmeye çalışmakta zorlanıyorsan geçmişteki işlenmemiş olumsuz deneyimler, bitmemiş meseleler gölge yapıyor olabilir.
Özellikle de pişmanlık ve suçluluk gibi duygular insanı içten içe eritir.
Geçmiş yaşantılarda kendi sorumluluk payınla ilgili kafa karışıklıkların varsa mutlaka bu anıları işlemelisin.
Çocukluk döneminde yaşadığın olayları düşündüğünde çocuk benliğin ile yetişkin benliğini ayırıp öyle bakmayı deneyebilirsin.
Belki o zaman daha objektif bakıp bazı şeyleri ayrıştırabilirsin.
Psikolojik yaraların, travmaların kendi kendine işlenmesi zor olabileceği için bu konuda travma terapisi desteği almayı da düşünebilirsin.
7. İhtiyaçlarına Şefkat
Kendini sevmek için dikkat etmen gereken en önemli noktalardan birisi de ihtiyaçlarına şefkattir.
Sona koyduğuma bakma, belki de listenin başında olması gereken çok toparlayıcı bir konu.
Keyif, gevşeme, eğlenme, saygı, başarı, sevgi, bağ kurma, tensellik, güvende hissetme, kendin olabilme, anlam gibi birçok ihtiyaç doğal olarak hakkındır.
Kendini sevmek demek bu ihtiyaçlarından vazgeçmemektir.
Şartlara göre bazen ertelemek gerekebilir ama geçici bir süre olmalıdır.
İdeal koşullarda bu ihtiyaçlarının karşılanması için birisinden izin almak zorunda değilsin ya da birisine muhtaç olmak zorunda değilsin.
İhtiyaçlarından dolayı suçluluk hissediyorsan bunu kendi içinde analiz etmeli ve muhtemel psikolojik yaraları, travmaları işlemelisin.
Kendini sevmeye, kendine şefkat göstermeye az önce anlattığım 7 nokta üzerinden başlayabilirsin.
Kendine iyi bak. Kendini sevmek tam da bununla ilgili…
Uzm. Psk. Cem Gümüş
