EMDR terapisi, bilinçdışı etkenlerin, geçmişte yaşadığın olumsuz belli yaşantıların sindirilip işlenmesindeki en etkili terapi yaklaşımlarından bir tanesidir.
Belki bu yüzden sen de EMDR yönteminin sana uygun olduğunu, senin ihtiyaçlarına yönelik faydalar sağlayabileceğini düşünüyorsun ve böyle bir süreç içine girmek istiyorsun.
Bir taraftan da bu bastırdığın, sindiremediğin, geriye dönüp baktığında seni zorlayan, sıkıştığın olayları hatırlamak bile seni bunaltıyor olabilir.
(EMDR TERAPİSİ DETAYLI VİDEO DİZİSİNİ İZLEDİNİZ Mİ?
AŞAĞIDAKİ LİNKTEN ULAŞABİLİRSİNİZ)
Bu noktada terapiye gittiğinde bu konular gün yüzüne çıkacak, belli taşları kaldırıp altına bakacaksın; kaş yapayım derken göz çıkarmayayım, şeklinde bir kaygın olabilir.
“Bu süreç içinde ya çok bunalırsam, yaşadığım sıkıntılar ya daha da kötüye giderse…” gibi kaygıların olabilir.
Ancak EMDR terapisinde kendini güvende hissedebilirsin.
Bu bölümde, EMDR terapisinin yan etkilerinin, zararlarının olup olmadığı konusunu ele aldım.
EMDR terapisini uzun süredir uygulayan bir EMDR terapisti olarak paylaşacağım bu bilgiler, EMDR terapisi alma konusundaki soru işaretlerini cevaplayabilir.
EMDR terapisi ile birlikte belki birçok kişiye, hatta kendine bile anlatamadığın, yüzleşmek istemediğin noktalara giriyoruz.
Tabii ki bu konulara hemen girmiyoruz; kendini rahat hissettikçe, terapistine güvendikçe paylaşmaya başlarsın. Paylaştığın ve kendini rahat hissettiğin oranda bu konulara girilir.
Paylaştığında bile o bunalma hissi terapi odasına da yansıyabilir. Bu yüzden de EMDR terapisinde tolerans penceresine uygun bir şekilde yol aldığımızı diğer bir bölümde anlatmıştım.
Yani travmaları işlerken ne çok yüksek derecede uyarılmışlık halinde uzun süre kalmak iyi bir şey ne de suya sabuna dokunmadan, herhangi bir etki yaratmayacak konularla zaman kaybetmek iyi bir şeydir.
EMDR terapisinde orta derecede duygusal tetiklenme düzeyinde kalmaya özen gösteriyoruz.
Dolayısıyla da EMDR terapisi korkulacak bir yöntem değildir.
Bunun yanında da bazı başka terapi yaklaşımlarında da olduğu gibi terapi sürecinde kısa bir dönem belli duygu dalgalanmaları ve duygularda artış olabilir. Bu da herhangi bir şey kötüye gidiyor anlamına gelmemektedir. Önemli noktalara doğru hareket ettiğini gösterir.
Diyelim ki parmağına bir kıymık battı ve kendi kendine de çıkamayacağı için bu kıymığı çıkarmak gerekiyor.
Kıymığı çıkarmak için steril bir iğneyi alıp o kıymığın olduğu yere batırıp yavaş yavaş o kıymığı çıkarman gerekir.
Bu noktada iğneyi batırıp çıkarırken iğnenin bir zararı olur mu?
Zararı olmaz ama canını acıtabilir çünkü orada ufak bir yara açıyorsun ama o yarayı açtığında oradaki kıymığı da çıkarma şansın oluyor.
İşte EMDR terapisinde de bir süre kıymıkları çıkarırken iğnenin batma hissini yaşayacaksın.
EMDR Sürecinde Ne Gibi Değişiklikler Olur?
Bunları 3 grupta toplayabiliriz.
1. EMDR seanslarının özellikle ilk dönemlerinde rahatsız edici, pek hatırlayamadığın belli olaylar gün yüzüne çıkabilir.
Normalde pek hatırlamadığın, üzerinde kafa yormadığın için bu olaylar aklına ilk geldiğinde rahatsızlık hislerine, duygu dalgalanmalarına, seans sonrasındaki akşamı da biraz gergin geçirmene neden olabilir.
Terapi sürecinde bu gibi gerginlikler olduğunda kendini nasıl rahatlatacağınla ilgili bazı çalışmalar yapıyoruz ama tabi ki belli olayları hatırladıkça duygularında dalgalanmalar olabilir.
Peki bu dalgalanmalar önemli bir sorun mudur?
Hayır. Bunlar o konuların önemli olduğunu, ciddiye alınması gerektiğini, senin içindeki beli duygulara neden olduğunu gösteren işaretlerdir.
2.EMDR seanslarının belirli aşamalarında yaşadığın hislerde yükselme ve yoğunlaşma olabilir.
Yani tolerans penceresinin üst kısmına doğru gidebilirsin. Bu noktada da karın ağrısı, çarpıntı hissi, bunalma hissi, baş dönmesi gibi sıkıntılar yaşayabilirsin.
Bu sık bir şekilde mi olur?
Hayır ama yoğun travmaları olan kişilerde bu gibi durumlar görülebiliyor ya da çok fazla bastıran, hiç yüzleşmeyen, yaşam kalitesinde sorunlar olan, içsel kaynakları yeterince güçlü olmayan kişilerde de görülebiliyor.
Bu da geçici bir süre yaşanır çünkü terapist tolerans penceresine tekrar getirecek şekilde o alevlenme anını rahatlatabilmektedir.
EMDR terapisinin kendi özel yapısı da bunu zaten doğal bir şekilde sağlıyor.
Peki bu değişimlerin özel durumlardaki kişilere etkisi olur mu? Mesela hamile olan birisi bu gerginlikleri yaşarsa sıkıntı olur mu?
Belirli durumlarda danışanlarımızı sürece almadan önce doktorlarına duygu dalgalanmalarına yönelik riskler hakkında danışmaları konusunda yönlendirme yapıyoruz. Doktorların çoğu zaman bu konuda söylediği şey özellikle hassas bir durum, erken doğum riski ya da takip altında olan bir durum yoksa duygu dalgalanmalarının sıkıntı yaratmayacağı yönündedir.
Hamilelik döneminde de depresyon kaygı problemi gibi belli sıkıntılar yaşayan birini düşündüğümüzde de zaten kendi kendine bu duygu dalgalanmalarını yaşadığını ve tetiklendiğini biliyoruz.
Kronik bir şekilde bu sıkıntıları yaşamanın getireceği fizyolojik zarar terapi sürecindeki dalgalanmanın getireceği yüklenmeden çok daha fazladır. O yüzden de, belli durumlarda doktora danışmak koşuluyla, hamilelik EMDR terapisi için bir engel değildir.
Bunun dışında eğer kalp hastalığı gibi özel bir durum varsa ve doktor; “Çok fazla heyecanlanma ve stres durumlarına girme” gibi bir telkinde bulunduysa bu gibi durumlarda dikkat etmek gerekebilir.
Genel olarak bu dalgalanmaların bedensel bir şikayet, sıkıntı, zarar yaratmadığını ve EMDR uygulamasına bir engel oluşturmayacağını söyleyebilirim.
3. Seans sonrasında da belli duyguların tetiklenmesi, çağrışımların devam etmesi görülebilir.
Bu süreçte, özellikle terapi seansındaki belli farkındalıklarla birlikte seans bittikten sonra ofisten ayrıldığında da işlemleme süreci devam edebilir.
Eve gittiğinde de belli çağrışımlar gelebilir, belki uyuduğunda belli rüyalar görebilirsin, bu rüyalar belki sende rahatsız edici duyguları tetikleyebilir.
Bu da gayet doğal, aslında üzerinde düşünülmesi, analiz edilmesi gereken durumlar olduğunu gösteren işaretler.
Bu yüzden bu konuları da sonraki seanslara getirip bir malzeme olarak kullanma şansı oluyor.
İyi bir EMDR terapistiyle EMDR sürecine başlarsan, yaşayabileceğin dalgalamalar, duygularındaki yükselmeler terapistin tarafından kontrol altında işlenebilecektir.
Bu süreçte dolayısıyla da herhangi bir sorun, zarar, yan etki olmayacaktır diyebiliriz.
Zaten sürecin başında EMDR terapisinin bir hazırlık aşaması vardır. Hemen yoğun duygulara girilmez çünkü o zaman tolerans penceresinin orta kısmında kalmak zor olmaktadır.
Öncelikle tolerans penceresinin orta kısmında kalmayı sağlayacak belli becerilerin, yöntemlerin pratik edildiği bir hazırlık aşaması yapılmaktadır.
Konuyla ilgili düşüncelerini yorumlar kısmında paylaşabilirsin.
Görüşmek üzere,
Uzm. Psk. Cem Gümüş
