ÖZET
- Depresyondan kurtulmaya çalıştığın için depresyonda olduğunu biliyor musun?
- Buradaki sorun depresyonu bir hastalık, bozukluk gibi ele almaktır.
- Bu noktada da depresif hislerin sana verdiği mesajı kaçırma riskin oluyor.
- Buradaki mesaj; yaşamında iyi gitmeyen bir şeylerin olduğunun, yaşam kalitende belli eksikliklerin ve kısıtlılıkların olduğu gerçeğidir.
- Bu gerçeği, bu mesajı doğru şekilde anlamak için biyopsikososyal modeli işleyerek yaşamında 3 boyuta bakabiliriz:
- Biyolojik faktörler
- Psikolojik faktörler
- Sosyal faktörler
Bilmiyorum ne kadar farkındasın ama depresyondan kurtulmaya çalışırsan depresyondan kurtulamazsın.
Bir nevi bataklıkta çırpındıkça bataklığa batmak gibi.
Ne demek istediğimi daha net açıklayayım;
Depresyondan kurtulmak ibaresi nedeniyle bu durumdan kurtulamıyorsun.
Muhtemelen bu sorunu bir hastalık, bir virüs bulaşması gibi görüyorsun.
Bu ruh halini atmak, yok etmek istiyorsun.
Mevcut hayatında bir gün uyanmak ve hiç depresif duygular içine girmediğini görmek istiyorsun.
“Bunda anormal ne var? Herkes ister.” diyebilirsin ama bu beklentilerdeki sorun, duygularına negatif bir bakış açının olması.
Aslında depresif ruh hali yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunu gösteriyor.
Mutsuzluk ve depresyon, hayat kaliteni arttırma ihtiyacına yönelik bir çağrı, bir memnuniyetsizlik halidir.
Mesajı alıp ona göre hareket etmek gerekir.
Depresif hislerin olabilir ya da depresyonda olabilirsin.
Bu ikisi arasındaki farkı Her Mutsuzluk Depresyon mudur? sorusunu işlediğim yazımda anlatmıştım.
Mutsuzluk ya da depresyon yoluyla yaşamınla ilgili alman gereken mesajlar 3 grupta toplanabilir.
Biyolojik, psikolojik ve sosyal etkenler.
Depresif hislerin varsa, mutsuzluk hissediyorsan ya da daha sıkıntılı duygularla depresyona girdiğini düşünüyorsan bu 3 grubu anlamaya özen göstermen gerekir.
Şu soruyu sorman önemli:
Benim sorunum biyolojik, psikolojik, sosyal yaşam boyutlarında tam olarak nereden kaynaklanıyor?
Ona göre yapman gereken şeyleri de anlaman kolaylaşacaktır.
1. Biyolojik Etkenler
- Sağlıksız beslenme, uykusuzluk, hareketsizlik, hormonal-fizyolojik etkenler, fiziksel hastalıklar… (Eğer sağlıksız beslenmen varsa bunu düzeltirsin. Uykusuzluk varsa uyku kalitesini arttırmanın yollarına bakman gerekir gibi)
- Bunları yapmazsan tabii ki bünyen memnuniyetsizlik halini sana göstermeye devam edecektir.
2. Psikolojik Etkenler
Örneğin, işlenmemiş travmalar. Hatırladığında, tetiklendiklerinde ruh halini, düşüncelerini her şeyi etkiler.
- Bunları işleyip sindirmen gerekir.
Bilinç dışında kayıtlı katı kalıpları (Örneğin, değerli hissetmek için çok başarılı olmam lazım, her konuda mükemmel olmalıyım ya da mutluluğu hak etmiyorum)
- Kalıpları fark edip güncellemen gerek
Anlamsızlık düşünceleri, gelecek hayallerinin olmaması
- Yaşamdaki değerlerin, yaşam felsefen nedir, gelecek hayallerin arzuların nedir bunları düşünmelisin.
Uygunsuz başa çıkma yolları
- Herkesi memnun etmeye çalışmak, hayır diyememek, kendini ortaya koymamak
- Yaşadığın stresli durumlarla daha etkili nasıl yaklaşabileceğini öğrenmen gerekir (Zor ve gergin durumlarda etkili şekilde kendini ortaya koyma becerisi gibi).
3. Sosyal Etkenler
İlişki sorunları
- Karşı tarafla birlikte çözmek gerekir.
Sosyal destek eksikliği
- Yaşamını zenginleştirip geliştirecek ortamlar deneyimler oluşturmak, yeni insanlarla tanışmak gibi.
Çevresel sorunlar
- Toplumsal etkenler, baskılar…
- Ekonomik güçlüklere neden olan ortamlar-olaylar…
- Diğer etkenleri değiştirip değiştiremeyeceklerini kabullenme arasındaki dengeyi kurmayı öğrenmek gereklidir.
- Kurban gibi hissetmemek
Özetle; depresif duyguların varsa veya depresyondaysan hastalık bozukluk etiketlerine takılmak yerine biyopsikososyal yaklaşımla 3 yaşam boyutundan hangilerinde hayat kaliteni arttırmaya ihtiyacın olduğuna odaklan.
Böylece depresif duygularının vermeye çalıştığı mesajı alacağın için depresif durumdan da uzaklaşmaya başlarsın.
Uzm. Psk. Cem Gümüş
