Eziklik Psikolojisinden Kurtulmak İçin Ne Yapabilirim? (Psikolog Görüşüyle 4 Öneri)

ÖZET

• Eziklik psikolojisinden kurtulmaya çalıştıkça bataklıktan çıkmaya çalışırken daha fazla batan kişinin durumuna düşersin.
• Dolayısıyla özellikle de kendi iç dünyandaki bazı şeylerle savaşmamak, onları güncellemek, değiştirmek gerekiyor.
• Bu konuda yapılabilecek birçok yol var ama daha kolay anlayabilmek için 4 önerim var.

EZİKLİK PSİKOLOJİSİNDEN KURTULMAK İÇİN 4 ÖNERİ:

1. Kendini ezmemek
2. Kendini olduğun gibi sevmek
3. Diğer insanları ezmemek
4. Diğer insanları olduğu haliyle kabullenmeyi seçmek

• Basit geldiğinin farkındayım ama bu basit maddeleri uygulamaya döktüğün oranda bir şeyler daha farklı hale gelebilir.
• 4 öneriyi nasıl uygulamaya dökeceğin konusundaki videoyu izleyebilirsin.

Ezdirme kendini, güçlü ol şeklinde motivasyon veren cümlelere girmeyeceğim.

Nasıl etkileyici birisi olabileceğinin de üzerinde durmayacağım çünkü eziklik psikolojisinden kurtulmak için ihtiyacın olan şey bu değil.

Çünkü ispat çabası içinde oldukça zaten bataklığa iyice batıyorsun.

Bu yazıda sana yetersizlik, aşağılık kompleksi, eziklik psikolojisiyle çokça çalışmış bir terapist olarak bu konuda yapabileceğin her şeyi 4 prensibe indirerek eziklik psikolojisine nasıl yaklaşabileceğini anlattım.

Aşağılık kompleksi ve eziklik psikolojisi konusunda ne yapacağını bilmiyorsan anlattıklarım çok faydalı olacaktır. 

Fark ettiysen eziklik duygusu değil eziklik psikolojisi terimini kullandım. 

Çünkü eziklik bir duygu değildir; düşüncelerin eşlik ettiği durumdur.

Bir sendromdur. 

Bunu bilmenin neden önemli olduğunu Eziklik Duygusu Demek Neden Yanlıştır ve Zararı Nedir? yazısında detaylı olarak anlatmıştım.

İlk olarak bu yazıyı okuyarak bir şeyleri değiştirmeye başlayabilirsin. 

Eziklik psikolojisi kısır döngüsünden çıkmak için kendi içinde ve diğer insanlara yaklaşımında yapman gereken şeyler var.

Bunları 4 basit öneriyle anlatayım:

Öncelikle kendine nasıl yaklaştığın çok önemlidir.

1. Kendini ezme

İç sesin ve kendinle olan negatif iletişimden dolayı aslında en büyük zorba sensin.

Altta kaldın, pasifsin

Ezdirdin kendini, zayıfsın

Çok beceriksizsin

Hiç başaramayacaksın

Hayat boyu ezik kalacaksın…

Geçmişte belki annen, baban, akrabaların, arkadaşların, öğretmenlerin, eşin dostun bilinçli yada bilinçsiz seni ezdi.

Ama bu kişilerin hepsinin seni ezdikleri anların sayısını toplasak senin kendi kendini ezdiğin anların sayısının yanına bile yaklaşamaz diye tahmin ediyorum. 

Terapist olarak birçok farklı kişiyle çalışmış birisi olarak bunu söylüyorum.

Senin kadar seni ezen, seninle uğraşan, aşağılayan birisi olmadı, olmayacak.

Kimsenin bu kadar ne zamanı var ne de enerjisi.  

2. Kendini sevmeyi seç

Seçmeye çalış diyorum çünkü bu taktik gibi yapılamaz.

İçinde hissetmen gerekiyor.

Bir yaşam felsefesi şeklinde bunu içselleştirmelisin.

Kendini sevmen, kendine saygı duyabilmen için bir şeyi başarman, bir şeyi yapman ya da olman, belirli bir maddi kazancının olması gerekmiyor.

Yeterli ve değerli hissedebilmeyi şartlara bağlarsan o şartlar hiç bir zaman gelmez.

Dünyanın en zengini olsan şartlara bağlı bir zihniyetin varsa birinciliği kaptırdığında kendini ezilmiş hissederdin.

Ezmek yerine kendini geliştirmeye odaklan.

Geliştiriyor olman yetersiz insan anlamına gelmiyor.

Bunu yaşam kalitesini artırmak, potansiyelini geliştirmek gibi düşün.

Altın madeni var.

Onu önce çıkarıp sonra biçimlendirmen, dönüştürmen gerekir.

Yoksa zaten altın yine aynı değerde, aynı özünde.

Organize olabilme, zaman yönetimi, eleştirel düşünebilme becerilerini ,iletişim ve sınır koyma becerini geliştir.

Duygu farkındalığı artır.

3. İnsanları ezme

Diyelim ki, ezildiğini düşündüğün bir durum yaşadın.

Arkadaş ortamında birisi uygunsuz bir söz söyledi, söylediğin bir konuyu eleştirdi, ihtiyacın olmadığı halde akıl verdi veya kendini fazla ön plana çıkardı.

Eziklik psikolojisi içine girdiysen ya kendine yönelik içten içe kendini ezersin o anda ya da tepkili cevap vererek, kendi güçlü yönlerine konuyu getirerek, güç savaşına girerek, iğneleyerek o kişiyi ezmeye çalışırsın.

Belki de bunu yapmazsan ezileceğini, o kişinin ve diğerlerinin sana saygı duymayacağını düşünüyorsun. 

Ama işte karşı tarafı ezmeye çalışırsan malzeme vereceksin ve belki de güç savaşı oyununa dönüşecek.

Muhtemelen karşı taraf da bu konularda hassas noktalara sahip.

İki tarafa da iyi gelmeyecek bir oyuna girmenin anlamı yok.

Diyelim ki, o an karşı tarafı ezdin.

O zaman da ezen-ezilen oyununu pekiştirmiş olursun ve bir gün illaki seni ezecek biri olduğunu görürsün.

Eziklik psikolojisi gerginliğini hep yaşarsın. 

4. İnsanları sevmeyi seç

Ezmek yerine kabullenmeyi seçmeye çalış. 

Bugün dünyanın sorunu, ezen ve ezilenler vardır, diyen kutuplaştırıcı bir zihniyettir.

Bu zihniyette hangi tarafta olursan diğer taraf da varlığını devam ettirecektir.

Ezdiğin ya da ezildiğin zaman hep alttan alta bir gerginlik yaşarsın.

Açıkçası istisnaları kenarda tutacak olursak kimse özünde kötü, ezme derdinde olan insanlar değildir.

Kimse her konuda tamamen haksız, sorunlu değildir. 

Nasıl ki senin hassas noktaların, travmaların, işlevsel olmayan kalıpların varsa diğerlerinin de var. 

Onların da kendini ezen bir iç sesi olabiliyor.

Böbürlendikleri, kendilerini ön plana çıkarmaya çalıştıkları zaman aslında muhtemelen eziklik psikolojisinden kurtulmaya, bir şeyleri telafi etmeye çalışıyorlardır. 

Eğer karşındaki kişinin saygı ihtiyacı varsa güç savaşına girmek yerine saygını samimi olarak göstermeyi seçebilirsin.

Mesela taktir edilecek noktaları varsa ve bu noktaları ön plana getiriyorsa samimi bir şekilde onaylanma ihtiyacını tatmin edebilirsin.

“Ben daha iyiyim”i ispatlama çabasına girmen gerekmiyor.

Tabi şunu diyebilirsin; “O zaman birisi seni ezmeye çalıştığında suyuna gideceksin bir şey söylemeyeceksin.“

Hayır, ne sen ne de bir başkası sen izin vermedikçe seni ezemez.

Eğer karşındaki kişi açık bir şekilde sana olumsuz davranıyorsa ona etkili sınır koyma becerileriyle gerektiği şekilde yaklaşırsın.

Bunu nasıl yapabileceğin konusunda söylenebilecek çok şey var ama öncelikle konuya bakış açını dönüştürmen gerekiyor. 

Sen kendini ezdikçe, kendini sevmedikçe zor kişiler karşısında da rahat olamazsın.

Bu dört önerimi dikkate alıp uyguladığında çok şey değişecektir. 

Eğer uygulamaya geçirmede zorlanırsan bir terapi desteği almayı düşünebilirsin.

Uzm. Psk. Cem Gümüş