Depresyonun En Sık Görülen 5 Nedeni Nedir?

Depresyonun 5 önemli nedeni nedir?

Depresyonun temelinde biyolojik, psikolojik, sosyal, çevresel gibi bir sürü etken var.

Depresyon aslında kompleks bir problem ve başka sorunların birikimiyle ortaya çıkan bir durum.

Dolayısıyla asıl nedeni bulmak kolay olmayabilir bu yüzden bu yazıda kafanda belli bir fikir oluşması açısından ya da sonraki süreçte, belki terapi desteği alıyorsan bu süreçte de işine yaraması açısından depresyonda en çok karşılaştığımız nedenler neler, bunlardan 5 tanesini seninle paylaşacağım.

Böylece yaşadığın sorunların temelinde neler olduğunu daha iyi anlamaya başlayabilirsin ve kafanda bir fikir oluşabilir çünkü eğer bir fikrin yoksa bu konuda ya da kafanda eğer bazı düşüncelerini netleştiremiyorsan o zaman bunu çözümlemek de daha zor oluyor.

Çünkü bilmediğin şeyi çözemezsin.

Depresyonun temelindeki önemli nedenlerden ilki nedir?

1. Biyolojik Etkenler

Biyolojik etkenler, depresyona kaynaklık eden önemli etkenlerden biridir.

Mesela seratonin, dopamin, norepinefrin gibi beynindeki bazı nörotransmitterler yani bazı maddelerdeki dengesizlikler depresif duygu durum için önemli bir etkendir.

Hatta psikiyatrik ilaçlar da beyindeki bu maddeleri dengelemeyi hedefler.

Hormonal bazı değişiklikler yine depresyonun önemli etkenlerinden biridir.

Mesela hamilelik döneminde ya da menopoz döneminde bedendeki bazı hormonal değişiklikler depresyona yatkınlığa neden olabilir.

Bunun dışında bazı tiroid bozukluklarının depresyonla ilişkili olduğunu biliyoruz.

Genetik faktörlerin de yani ailende, akrabalarında depresyon geçmişi olan birisi varsa,sende de depresyona belli bir yatkınlığının olabileceğine yönelik bazı çalışmalar var.

Tabiki bu noktada yumurta mı tavuktan çıkar tavuk mu yumurtadan çıkar gibi bir sorunsal var.

Yani diyelim ki, annende ya da babanda depresif bir geçmiş var, sen de kendine baktığında acaba genetik bir geçiş mi var? Ben de depresyonda hissediyorum, gibi düşünüyor olabilirsin.

Ama bu noktada acaba belli bir genetik altyapı vardı da o mu sana geçti, yoksa annen ya da baban depresif bir dönemde olduğu için seninle yeterince ilgilenmedi, sana ideal şekilde yaklaşmadılar diye belli yoksunluklar, sıkıntılar, travmalar, çevresel etkenler yüzünden mi depresyona girdin? Bu konu hala bir tartışma konusu

Mevsimsel geçişler de depresif duyguları tetikleyebiliyor.

Özellikle kış aylarına doğru günlerin kısalmasıyla birlikte biyolojik olarak bedenlerimiz daha az ışık alıyor ve daha az ışık aldıkça sistem kendini kapatma eğilimin doğru gidiyor.

Bu da depresif duyguları tetikleyebiliyor.

Bunun dışında son çalışmalara göre bağırsak florasının kalitesi de duygu durumuyla doğrudan ilişkili.

Yani sağlıklı bir şekilde besleniyorsan bağırsaklarındaki flora kaliteli bir düzeydeyse, yeterli probiyotik varsa bu noktada depresyona olan yatkınlık daha azalabiliyor.

2. Hareketsizlik

Depresyona neden olan önemli etkenlerden ikincisi ise hareketsizliktir.

Hareketsiz bir yaşamın varsa bedensel ya da zihinsel olarak da aslında yeterince uyarılma sağlayacak şartlar içinde değilsen o noktada üzerine sanki ölü toprağı serpilmiş gibi bazı hisler içine girmeye başlarsın. Bu da alt yapıdaki depresyonu tetikleyebilir.

Hareketsizliğin bir yan etkisi de kendini yeterli, üretken hissetmemeye başlarsın.

Yapman gereken sorumluluklarını ya da belki işinle alakalı belli kriterleri düşürmeye başlarsın.

Ve bir noktadan sonra kendini o kadar da yeterli, başarılı, üretken hissetmemeye başlarsın ve bu da depresyondaki bazı düşünceleri tetikleyebilir.

3. Yetersiz Beceri Düzeyi

Depresyonun önemli nedenlerinden bir tanesi de yetersiz beceri düzeyinin olmasıdır.

Mesela iletişim becerilerin yeterince iyi değilse belki sosyal ilişkilerde sorunlar yaşayabilirsin, insanlarla yeterince yakınlaşamayabilirsin.

Hatta yakın ilişkilerinde de sevgini ifade etme konusunda, kendini ifade etme konusunda yeterince iyi değilsen, özellikle çatışma yaşadığında, belli anlaşmazlıklar olduğunda bu durumları iyi yönetemeyebilirsin. İlişkinde bazı sorunlara neden olabilir bu durum.

İlişki sorunları da depresyonda sıkça karşılaştığımız sorunlardır.

İletişim becerileri dışında, duygu kontrolü becerileri, problem çözme becerileri ya da zaman yönetimi becerileri gibi bazı noktalarda eğer yetersizliklerin varsa genel yaşam kaliten düşmeye başlar.

Ve yaşam kaliten düşük olduğunda da anlamsızlık hisleri, keyif alamama gibi bazı sorunlar yaşarsın.

Bir noktadan sonra da bu genel mutsuzluk hali depresif bir durum içine, depresyona girmene neden olabilir.

4. İşlenmemiş Travmalar

Depresyonun nedenlerinden dördüncüsü işlenmemiş travmalardır.

Travmalar depresyonda en sık karşılaştığımız sorunlardan birisi.

Çocukluk, ergenlik, yetişkinlik dönemlerinde yaşadığın belli olumsuz yaşantılar, hatırladığında sana hala rahatsızlık veren ve benzerlerini hala yaşamaya devam ettiğin tarzda sorunlar depresyon için önemli bir nedendir.

Çünkü bu yaşantılarla birlikte kendini güçsüz, değersiz, yetersiz, kusurlu, suçlu çaresiz, yalnız gibi birçok rahatsız edici duygu ve düşünce içinde bulursun.

Sana saydığım bu duygu ve düşünceler de depresyonun önemli belirtilerindendir zaten.

Eğer bu duygu ve düşünceleri kronik bir şekilde uzun süredir yaşıyorsan bu durum sende zaman içinde depresyonu tetikleyebilir.

Travmalar konusu benim özel çalışma alanım, gündelik çalışmalarımda danışanlarımla sıkça çalıştığım bir alan ve depresyonu tetikleyen etkenlerin belki de başında geliyor diyebilirim.

O yüzden çok çok önemli bir nokta.

Bu konunun önemli nedeniyle bunu ayrı bir yazıda ele alıyor olacağım.

Peki depresyonun temelindeki etkenlerden beşincisi nedir?

Şimdi buraya kadar “Hep suç bende mi?” diye düşünüyor olabilirsin.

Yani depresyonun nedeni hep benimle mi alakalı, hiç mi dış etkenlerin bunda payı yok, diye düşünüyor olabilirsin.

Haklısın…

5. Dış Etkenler

Tabii ki dış etkenler de 5. faktör olarak bizim için önemli bir etkendir.

Belki yeterince aile desteğin olmayabilir, özellikle de ailene daha bağımlı bir yaşam sürdürmek durumundaysan, yaşın daha küçükse, o noktada ailedeki belli sorunlar kısıtlılıklar, eksiklikler tabiki depresif bir dönem içine girmende önemli bir etken olacaktır.

Bunun dışında kültürel, politik, sistemsel bazı sorunlar senin çaresiz hissetmene ve genel yaşam kalitende belki bazı fırsatların daha kolay ulaşılabilir olamamasına neden olabilir. 

Bu da depresyonun temelindeki tetikleyici önemli faktörlerden biridir.

Sosyal destek eksikliği de önemli bir etkendir.

Belki bir bebek sahibi oldun ama o süreçte yalnız kalmış olabilirsin.

Bir taraftan ev işleri, bir taraftan belki kendi kariyerinle alakalı seni düşündüren bazı konular var, bir taraftan da bebeğinle ilgileniyorsun.

O süreçte eğer senin yanında sana destek olan birileri olmadığından o noktada bu destek eksikliği de depresif bir dönem içine girmende etkili olabilir.

Tabiki diğer bir önemli etken de bazı ekonomik güçlükler olması.

Ekonomik güçlüklerle birlikte bunun genel yaşam kalitene olan yansımaları da genel anlamda bir mutsuzluk haline ya da sıkıntılarının daha uzun süre devam etmesiyle birlikte depresif döneme girmende önemli olabilir.

Buraya kadar depresyonda karşılaştığımız 5 tane önemli nedeni seninle paylaştım.

Daha önce de söylediğim gibi depresyon geniş bir konu ve birçok sorunun da sonucu olarak da gelinen bir durum aslında.

Dolayısıyla altında bir sürü etken ve neden var.

Sana bu yazıda paylaştığım etkenlerin dışında da paylaşmak istediğin, depresyona neden olduğunu düşündüğün başka etkenler, nedenler var?

Bunları yorum kısmında paylaşırsan sevinirim.

Görüşmek üzere,

Uzm. Psk. Cem Gümüş